طناب کوهنوردی ؛ انواع طناب و راهنمای انتخاب طناب مناسب

کوهنوردی ورزشی بسیار جالب و چالش بر انگیز است که همانند دیگر ورزش ها نیازمند تجهیزات خاص خود می باشد که می شود با اگاهی از این تجهیزات پیمایشی بی دردسر تر و لذت بخش تری را تجربه کرد یکی از تجهیزات مهم کوهنوردی طناب کوهنوردی است که این طناب در دیگر شاخه های کوهنوردی مانند دره نوردی و سنگ نوردی به شما کمک بسیاری خواهد کرد برای انتخاب طناب کوهنوردی بهتر است که نکاتی را رعایت کرد و با اگاهی به خرید این لوازم کوهنوردی رفت مجله ماکالو برای شما دوستان عزیز و کوهنوردان این اطلاعات را در این مقاله جمع اوری کرده است پس با ما همراه باشید تا در مورد طناب کوهنوردی با شما صحبت کنیم.

ساختار طناب ها:

طناب کوهنوردی از دو بخش اصلی تشکیل شده است که شامل هسته و روکش یا غلاف می شود:

1.هسته:اصلی ترین بخش طناب هسته آن است که مسئول کشش پذیری طناب را بر عهده دارد. برای مثال طناب 11میلیمتری از هسته ای با 55000 نخ باریک و بلند از جنس پرلون تشکیل می شود که با محاسبه ای ساده می توان دریافت که در چنین طنابی با طول 50 متر _2750 نخ باریک مورد استفاده قرار گرفته است.

2.روکشش یا غلاف :روکشش پوششی است که به دور هسته بافته می شود و از طناب در برابر خراش و تمامی عوامل خارجی محافظت می کند. این پوشش معمولا از جنس پلی آمید است و برای تولید آن از 3000 نخ باریک استفاده می شود.

برای انتخاب هوشمندانه طناب کوهنوردی باید چهارتا نکته را رعایت کرد:

1.نوع طناب : انتخاب بین تک طناب _ دوقلو _ یک دوم و یا طناب استاتیک که به نوع فعالیت شما بستگی دارد.

2.قطر و طول :قطر و طول طناب بر وزن و دوام طناب تاثیر میگذارد و بهترین کارکرد ان را مشخص می کند.

3.ویژگی های طناب : مشخصه هایی مانند در ای کاور یا گلدن در ای در کاربردهای طناب موثر است .

4.درجه ایمنی : این رتبه بندی ها در ارتباط با نوع فعالیت شما خواهد بود.

مشخصه های طناب کوهنوردی:

ویژگی های خاصی وجود دارند که روی کاربرد طناب تاثیر می گذارند.

• Dry  – درای : زمانی که یک طناب رطوبت جذب کند سنگین تر شده و کارکردن با آن سختتر می شود و مقاومت آن هم پایین می آید. در سرمای هوا همین رطوبت باعث یخ زدن طناب می شود. برای پیشگیری از این مساله طنابهای درای در بازار وجود دارند که به دو دسته گلدن درای و درای کاور تقسیم میشوند. گلدن درای دارای پوسته و هسته ضد آب بوده و درای کاور فقط دارای پوسته ضد آب است. طنابهایی هم هستند که فقط هسته آنها ضدآب است.
• Middle mark علامت وسط طناب ، یک قسمت سیاهرنگ که وسط طناب را نشان می دهد.
• End warning marks علامت پایان طناب که روی بعضی از طنابها در اواخر هر انتهای طناب وجود دارد تا فرد متوجه نزدیکی به پایان رسیدن طناب بشود.

انواع طناب کوهنوردی:

به طور کلی دو نوع طناب استاتیک و دینامیک وجود دارد. طناب کوهنوردی دینامیک برای کش آمدن طراحی شده تا فشار ناشی از سقوط کوهنورد را جذب کند. طناب استاتیک کشسانی کمی دارند، که باعث کارآیی آنها در شرایطی مانند بالارفتن روی طناب یا بالاکشی می شود. هرگز از طناب استاتیک برای صعود قرقره یا سرطناب استفاده نکنید.

تک طناب

این نوع برای صعودهای سنتی ، اسپرت ، صعود دیواره و قرقره مناسب هست.

اکثریت کوهنوردان و سنگنوردان تک طناب خریداری می کنند. این طناب را می توان به صورت تکی استفاده کرد. تک طنابها دارای قطرها و طولهای متفاوتی هستند که آنها را برای یک گستره از فعالیت ها مناسب می سازد و به طور معمول کار با آنها از سیستم دو طنابه آسانتر است.

برخی از انواع تک طنابها به عنوان نیم طناب یا دوقلو هم دست بندی می شوند که می توان آنها را در هر سه سیستم به کار برد. حتما باید از طنابی استفاده کنید که مناسب کارکرد مدنظرتان است.

تک طناب با یک دایره و ۱ دروسط دایره در هر دو انتهای طناب علامت گذاری می شود.

نیم طناب Half Ropes

این نوع طناب بهترین کاربرد را در صعود سنتی یا صعودهای چند طوله ، کوهنوردی و یخ نوردی دارد.

زمان استفاده از نیم طناب ، با دو طناب صعود می کنید. در زمان صعود یکی از طنابها در میانی سمت راست و یکی دیگر در میانی های سمت چپ می افتد. زمانی که این کار به درستی انجام شود ، طنابها به صورت مستقیم و موازی با همدیگر به کار برده شده اند. در نتیجه شکست طناب کم می شود. نیم طناب ها دارای مزایا و معایبی نسبت به تک طناب هستند.

مزایا

• تکنیک نیم طناب باعث کاهش شکست طناب در مسیرهای مورب میشود.
• با گره زدن هر دو نیم طناب به یکدیگر در هنگام فرود شما مسافت دوبل تک طناب را فرود می روید.
• ایمنی بیشتر در زمان آسیب دیدن یک طناب در اثر سقوط سنگ
• ایمنی بیشتر در زمان انداختی میانی به دلیل طول سقوط کمتر

معایب

• نیم طناب به مهارت بیشتری نسبت به تک طناب نیاز دارد.
• مجموع وزن دو طناب کوهنوردی نیم از تک طناب بیشتر است.

نیم طنابها برای کارکردن به صورت جفتی طراحی شده اند و سایزها و مدلهای مختلف را با هم ترکیب نکنید.

برخی از نیم طناب ها در دسته طنابهای دوقلو هم قرار می گیرند. که می توان با تکنیک دیگرنیز با آنها صعود کرد. همچنین برخی از طنابها هستند که هم به صورت تک ، دوقلو و نیم طناب کاربرد دارند.

نیم طناب با علامت یک دایره و ½ در دو انتهای طناب مشخص می شود.

طناب دوقلو

این نوع طناب برای صعود سنتی و صعود در مسیرهای سرراست چند طوله سنگ و یخ و کوهنوردی کاربرد دارد.

مانند نیم طنابها ، طناب دوقلو هم به صورت جفتی به کاربرده می شود. در اینجا باید هر دو طناب در کنار یکدیگر داخل تمام میانی ها انداخته شود مانند کاری که با تک طناب انجام می گیرد. این به معنای شکست بیشتر طناب نسبت به نیم طناب می باشد، طنابهای دوقلو معمولا نازک تر از نیم طناب هستندکه باعث سبکتر شدن وزن آنها می شود.

طنابهای دوقلو دارای مزایای و معایب خاص به خود می باشند:

مزایا

• فرود با طناب دوقلو هم مانند نیم طناب صورت می گیرد.
• امنیت بیشتر در زمان اصابت سنگ به یکی از طنابها

معایب

• طناب دوقلو نیاز به مهارت بیشتری نسبت به تک طناب دارد.
• وزن ترکیبی این مدل طناب از یک حلقه تک طناب بیشتر است.

مانند نیم طنابها، طناب دوقلو هم برای کاربرد جفتی تولید می شوند و نمی شود مدلهای مختلف را با هم ست کرد. برخی از طناب دوقلو ها در دسته نیم طناب هم جا دارند. و همچنین طنابهایی هستند که قابلیت استفاده به صورت تکی ، نیم یا دوقلو دارند.

این نوع طناب با یک دایره و علامت (∞) در میان آن مشخص می شود.

طناب استاتیک

بیشتر در امداد ، غارنوردی ، صعود روی طناب ثابت با یومار و غیره و بالاکشی بار به کار برده می شود. این زمانی است که کشسانی طناب مشکل ساز است پس از طنابی استفاده می شود که کشسانی کمینه داشته باشد.

قطر و طول طناب کوهنوردی:

قطر طناب صعود

به طول معمول طناب نازکتر سبکتر است. از طرف دیگر این طنابها کم دوام تر هم هستند و نیاز به مهارت بیشتری در زمان حمایت دارند. طناب ضخیم تر در مقابل خوردگی و آسیب مقاومتر بوده و برای استفاده متناوب مناسبتر هستند. اگر در منطقه نزدیک سنگنوردی می کنید بهتر است از طناب ضخیم تر استفاده کنید. اگر احتیاج به پیمایش بیشتر در مسیر هست طنابهای نازکتر انتخاب مناسبتری خواهند بود.

تک طناب با قطر زیر ۹.۴ میلی متر

این نوع طناب ها در دسته بسیار سبک قرار می گیرند که آنها را مناسب صعودهای طولانی که وزن اهمیت دارد می کند. دقت داشته باشید که این نوع طنابها می توانند به سرعت در ابزار حمایت سر بخورند پس باید در هنگام حمایت با آنها کاملا هشیار باشید.

تک طناب با قطر ۹.۵ تا ۹.۹ میلی متر

این قطر تقریبا مناسب هر کاری هست. به اندازه کافی سبک برای بیگ وال و به اندازه کافی با دوام برای استفاده متناوب.

تک طناب با قطر بیش از ۱۰ میلی متر

بهترین طناب برای استفاده در باشگاههای سنگنوردی و صعودهای قرقره. با دوام نسبی طولانی.

نیم طناب و دوقلو

این دسته طناب کوهنوردی ، نیم طنابها حدود ۸-۹ میلی متر و دوقلو ها حدود ۷-۸ میلی متر هستند

طناب استاتیک

قطر طناب استاتیک به طور معمول بین ۹ تا ۱۳ میلی متر است و اغلب بر اساس واحد اینچ قطرشان بیان می شود.

طول طناب کوهنوردی

طنابهای دینامیک بین ۳۰ تا ۸۰ متر طول دارند. یک طناب با طول ۶۰ متری معمولا اکثر نیازها را پاسخ می دهد. البته در بازار ما تقریبا ۹۰ درصد طنابها ۵۰ متری هستند.

وزن طناب کوهنوردی:

وزن طناب بر پایه گرم بر متر سنجیده میشود. وزن تک طناب هم در حدود شصت گرم بر متر طول می باشد که در طنابهای جدیدتر و نازکتر تا ۵۰ گرم هم پایین آمده است.

در هنگام پرتاب طناب کوهنوردی نکاتی را باید رعایت کرد که در زیر برا شما کوهنوردان عزیز اورده ایم:

1.طناب را باید به خوبی حلقه کرد تا بدون اینکه در مسیر گره بخورد تا پایین سنگ باز شود.

2.در هنگام پرتاب طناب باید به جهت وزش باد و سرعت چرخش وپرتاب توجه نمود.

3.انتهای طناب حتما باید در کارگاه ثابت شده باشد.

4.گفتن کلمه طناب قبل از پرت کردن ان از اهمیت بالا برخوردار است.

 درجه بندی UIAA پیرامون ایمنی:

نرخ سقوط Fall Rating

این تست نشان دهنده میزان تحمل طناب در برابر تعداد سقوط قبل از پاره شدن می باشد. نرخ سقوط معمولا به عنوان یک فاکتور مقایسه ای کاربرد دارد.

تک طنابها بر اساس سقوط یک وزنه ۸۰ کیلوگرمی تست می شوند، نیم طنابها نیز بر اساس سقوط یک وزنه ۵۵ کیلوگرمی به شکل تک رشته تست می شوند. طنابهای دوقلو هم با استفاده از یک وزنه ۸۰ کیلویی و به صورت دوقلو آزمایش می گردند. تمامی تک طنابها و نیم طنابهای باید حداقل ۵ سقوط را تحمل کنند. طنابهای دوقلو باید حداقل ۱۲ سقوط را تحمل کنند.

همه صعودهایی که این آزمایش را پاس کنند استاندارد هستند. یک طناب کوهنوردی با نرخ سقوط بیشتر به معنای طول عمر بیشتر در برابر یک طناب با نرخ سقوط کمتر است. اما به طور معمول پس از سقوط های سنگین طنابتان را چک کنید و اگر آسیبی ملاحظه شد آنرا کنار بگذارید.

ازدیاد طول استاتیک – Static Elongation

ازدیاد طول استاتیک که به عنوان افزایش طول کاری هم خوانده میشود، میزان کش آمدن طناب دینامیک می باشد که یک بار ۸۰ کیلویی از آن معلق است. ازدیاد طول در طناب تکی و یا دوقلو نباید از ۱۰ درصد کل طول طناب تجاوز کند و در مورد دوقلو هم این میزان نباید بیش از ۱۲ درصد باشد.

ازدیاد طول دینامیک – Dynamic Elongation

ازدیاد طول دینامیک فاصله ای است که در اثر اولین سقوط در تست UIAA  طناب کش می آید. ازدیاد طول بیشتر به معنای سقوط طولانی تر است ، به طور معمول گفته می شود که عدد کمتر بهتر است چرا که کش آمدن کمتر جلوی برخورد یک صعود کننده را با لبه ها در هنگام سقوط می گیرد. اگرچه از سوی دیگر دینامیک کمتر به معنای فشار بیشتر به کارگاه ، حمایت چی و نفر صعودکننده خواهد بود. در هر صورت بر اساس استاندارد UIAA  یک طناب نباید بیش از ۴۰ درصد طولش افزایش طول دینامیک داشته باشد.

نیروی ضربه – Impact Force

نیروی ضربه مقدار نیرو در واحد کیلونیوتن است که در طول اولین سقوط UIAA  ایجاد می شود. مقدار کمتر در اینجا به معنای تحمل کمتر فشار توسط کوهنوردی که سقوط کرده است ، حمایت چی و ابزار می باشد. ازدیاد طول دینامیک بیشتر به معنای نیروی ضربه کمتر می باشد.

نگهداری از طناب کوهنوردی:

1.قرار دادن طناب داخل یک کیسه در بسته پارچه ای و دور از گرد و خاک . نگهداری این کیسه در جای خشک توصیه می شود.

2.قرار ندادن طناب در لبه تیز سنگ ها و خودداری از گذاشتن پا بر روی آن

3.برای طناب خود یک دفترچه درست کنید و کارهای که با آن انجام داده اید را در دفترچه یادداشت کنید.

4.از طناب خود جز برای کوهنوردی استفاده دیگری نکنید.

5.هنگام نگهداری از طناب ان را زیر لوازم دیگر قرار ندهید.

6.جلوگیری از تابش مستقیم خورشید به مدت طولانی روی طناب

7.شستشوی طناب بدون استفاده از مواد شیمایی

8.بازبینی تمامی قسمت های طناب قبل از صعود

روش جمع کردن طناب کوهنوردی:

برای جمع کردن طناب (حلقه کردن طناب ) روش های گوناگونی وجود دارد که دو روش یک لا و دو لا اموزش داده می شود.

دوستان و کوهنوردان عزیز ممنون که تا اخر این مقاله با مجله ماکالو همراه بودید اگر شما هم نکاتی در مورد طناب کوهنوردی می دانید در کامنت ها با ما و دیگر دوستانتان به اشتراک بگذارید.