سنگ نوردی؛ یک رشته ی ورزشی جذاب!

سنگ نوردی، نام ورزشی که در آن از مسیرهای سنگی بزرگی با شیب نود درجه بالا میرونداز طرفی فراگیر شدن باشگاه های سنگنوردی این امکان را ایجاد کرده که در شرایط مختلف بتوانید به سنگنوردی مشغول شوید. اما شروع سنگنوردی هم مانند هر کار دیگری خیلی آسان نیست.زیرا همانند دیگر ورزش های نکات خاص خود و تجهیزات سنگ نوردی را احتیاج دارد.پس با مجله ماکالو همراه باشید تا درمورد این ورزش هیجان انگیز نکاتی را با شما دوستان عزیز به اشتراک بگذاریم.

سنگ نوردی شامل سه رشته‌است:

1.بولدرینگ

2.سرطناب

3.سرعت.

بولدرینگ (Bouldering)

در طبیعت

صعود در مسیرهای بسیار کوتاه (تا ۱۵ حرکت) بروی تخته سنگ‌های کوتاه که لازمه ان استفاده از مهارت است. در بولدرینگ حمایت با طناب انجام نمی‌شود و در عوض از تشک‌های مخصوص به نام بولدرینگ پد (bouldering pad) استفاده می‌شود که یکی از شاخه های هیجان انگیز سنگ نوردی بولدرینگ است که استقامت شمارو در نظر می گیرد.

داخل سالن

همانند بولدرینگ در طبیعت، فرد مسیرهای کوتاه و مهارتی را روی دیواره، بالا می‌رود. حد مجاز ارتفاع صعود بولدرینگ سالن معمولاً در حدی است که پایین‌ترین بخش بدن نباید بیشتر از چهار متر از زمین فاصله بگیرد. حمایت با طناب انجام نمی‌شود و صعودکننده روی تشک می‌افتد. در رقابت‌های بولدرینگ، بر خلاف سرطناب، فرد می‌تواند بیشتر از یک تلاش روی مسیر داشته باشد. امتیاز فرد با شمار مسیرهای کامل شده و شمار تلاش‌های لازم مشخص می‌شود. که ایمنی بیشتری نبست بولدرینگ در طبیعت دارد .

سنگ‌نوردی سالنی

سنگ‌نوردی در سالن های ورزشیindoor climbing که روی دیواره های مصنوعی صعود انجام می‌شود (که نام رسمی آن sport climbing است) در ابتدا تلاشی برایشبیه سازی  سنگ‌نوردی اسپورت در طبیعت بود که به تدریج به رشتهٔ ورزشی مستقلی تبدیل شد. دیواره‌های سنگ‌نوردی سالنی از جنس فایبر گیلاس  یا چوب  هستند. گیره‌های مصنوعی به وسیلهٔ پیچ و مهره  روی این دیواره‌ها نصب می‌شوند. این رشته هم‌اکنون زیر نظر «فدراسیون جهانی سنگنوردی اسپرت» IFSC فعالیت می‌کند که مناسب افرادی هست که دردسری به طبیعت ندارند و نمی توانند در طبیعت سنگ نوردی تجربه کنند.

سرطناب

سرطناب یا «سختی مسیر» عمده‌ترین رشتهٔ سنگ‌نوردی سالنی است. در این رشته فرد مسیری روی دیواره بلند را بالا می‌رود و در هنگامام صعود، طناب متصل به هارنس (صندلی صعود) را یک‌به‌یک در حمایت‌های میانی (اسلینگ) می‌اندازد. امتیاز فرد با شمار گیره‌هایی که گرفته‌است مشخص می‌شود. در صورت تساوی در دو شرکت کننده درگرفتن گیره‌ها (در مرحله فینال) امتیاز را با توجه به زمان به فرد صعود کننده می‌دهند. یعنی هر چه مدت زمان صعود کمتر باشد امتیاز بیشتری دارد. که در این شاخه از سنگ نوردی سرعت عکس العمل های شما حرف اول را می زند که بسیار مهم است.

سرعت

در رشتهٔ سرعت، فرد، مسیر سرعت استاندارد تعیین شده توسط فدراسیون جهانی صعودهای ورزشی را روی دیوارهٔ ۱۵ متری با حمایت از بالا به سرعت بالا می‌رود. رکورد جهانی در قسمت مردان در حال حاضر در اختیاررضا علی پور  شنازندی فرد سنگ‌نورد ایرانی، اهل قزوین با ثبت زمان ۵ ثانیه و ۴۸ صدم ثانیه است.

درجه سختی مسیر

یعنی زبان مشترک بین سنگنوردان برای درک بهتر سختی مسیر و مقدار توان لازم برای صعود؛ بنابراین برای مشخص نمودن سختی مسیرهای سنگنوردی از روشهای درجه‌بندی استفاده می‌شود. این روشها درکشورهای گوناگون صورتهای مختلفی دارد. در ایران معمولاً از سامانه اعشاری یوسه میتی) استفاده می‌گردد که این کمک را می کند تا هر فردی بر اساس قدرت بدنی خود شروع به سنگ نوردی کند.

این سامانه از ۶ درجه به شرح زیر تشکیل شده‌است:

1. مسیری که در جاهایی از دستها برای حفظ تعادل استفاده می‌شود.
2. مسیری که برای صعود آن حتماً باید از دستها برای گیره گرفتن استفاده کرد.
3. صعود بر روی سنگهای صاف و کمابیش عمودی با گیره‌هایی نه چندان بزرگ.
4. سقوط در این مسیرها خطرناک است و افراد کم تجربه احتیاج به حمایت دارند.
5. هر گونه صعودی که از ابتدا احتیاج به استفاده از طناب و لوازم فنی داشته باسد در این رده قرار می‌گیرد. این رده خود از زیررده‌هایی تشکیل شده‌است که از ۵/۱شروع شده و تا ۵/۱۵ ادامه می‌یابد.
6. به مسیرهای صخره‌نوردی که گیره ای برای گرفتن و صعود به صورت طبیعی ندارند و با استفاده از ابزار فنی صخره‌نوردی به صورت مصنوعی صعود می‌شوند.

برای درجه‌بندی سختی مسیرهای طبیعی به این فاکتورها توجه می‌شود:

دشواری تکنیک لازم برای صعود مسیر و میزان تکرار آن در کل مسیر. در آخر حروف a, b، c, d برای تقسیم‌بندی هر عدد به کارمی رود. برای نمونه: ۵٫۱۰c. مسیرهای ۵٫۹ برای آموزش به مبتدیان به کار می‌روند. ۵٫۱۰ و ۵٫۱۱ کمی پیشرفته‌ترند و برای مسابقات سطح پایین استفاده می‌شوند. ۵٫۱۲ و ۵٫۱۳ ویژه مسابقات سطح بالاترند و ۵٫۱۴ و ۵٫۱۵ سخت‌ترین مسیرهای صعود شده هستند.

درجه‌بندی در بولدرینگ (سنگ کوتاه)

بولدرینگ در واقع به صعود تکه‌های سنگ بزرگ جدا شده از صخره‌ها که ارتفاع آنها زیر ۹متر است اطلاق می‌شود.

در ایران

مدیریت

رشته صعودهای ورزشی در ایران زیر نظر فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی فعالیت می‌کند.

دیواره‌های طبیعی در ایران

1.لچور در شهرستان شازند اراک دیدار و تولد از جمله مسیرهای شناخته‌شده این دیواره هستند.

2.اخلمد این دیواره در استان خراسان رضوی  و شهرستان مشهد قرار دارد. سفید – آشیانه – سعید از مسیرهای شناخته‌شده این دیواره هستند.

3.پل خواب  این دیواره در استان البرز قرار دارد و پرترددترین دیواره ایران است. مسیرهای شناخته‌شده آن: سی سخت  چکش – برونو – اچ – چکاد – آرزو – یاد یاران – ایران سوئیس هستند.

4.علم کوه (در دو بخش شمالی و غربی) در استان مازندران کلاردشت این دیواره به بلندی نزدیک به ۴۵۰ متر به قله علم‌کوه می‌رسد که دومین قله بلند ایران (۴۸۵۰ متر) است. از مسیرهای شناخته‌شده دیواره شمالی علم‌کوه می‌توان به لهستانی‌ها (۴۸، ۵۰ و ۵۲) – روست علایی – فرانسوی‌ها – آرش – همدانی‌ها – اراکی‌ها اشاره کرد.

5.بیستون دیواره دراستان کرمانشاه ۱۲۰۰ متر بلندی دارد؛ و از مسیرهای شناخته‌شده آن می‌توان به جان پناه – کام اژدها – هاری روست – منصور علایی اشاره کرد.

6.یافته این دیواره ۱۳۰۰ متر در استان لرستان و دوازده کیلومتری شهر خرم آباد قرار دارد. از مسیرهای شناخته‌شده آن می‌توان به مسیر طاق زرد -دژ -خشایار- آریا- گاشو و … اشاره کرد.

نکات مهمی که در شروع سنگنوردی باید بدانید.

لوازم درست بخرید

پول خودتان را دور نریزید. کفشهای حرفه ای گران هستند. عادت کردن به آنها هم سخت هست. از کفشهای مبتدی استفاده کنید. یک کفش سنگ و یک کیسه پودر کافیست. ابتدا به دنبال هارنس و طناب و … نروید. اول برای چند ماهی بولدر کار کنید. بعد آهسته آهسته به سراغ هارنس و طناب و بقیه چیزها برویدزیرا تجهیرات مناسب در سنگ نوردی همانند دیگر ورزش ها بسیار از اهمیت بالای برخورددار است.

همطناب پیدا کنید

با دیگران در باشگاه دوست شوید. سعی کنید از آنها یاد بگیرید. بعلاوه اینکه برای سنگنوردی به همطناب نیاز دارید. پس باید اجتماعی باشید. شاید شروع سنگنوردی از سالن سنگ باشد. اما قطعا پایتان به طبیعت باز می شود. با گروه کار کنید.که ورزش های گروهی بسیار جذاب تر و جالب تر هستن و این امر هم در سنگ نوردی وجود دارد.

ترکیب بدنی

برای شروع سنگنوردی باید ترکیب خوبی داشته باشید. یکی از مشکلاتی بزرگ در مسیر رشد در سنگنوردی اضافه وزن می باشد. بایستی بدانید که وزن سنگنوردان حرفه ای  چند کیلوگرم از قدشان منهای ۱۰۰ کمتر است. اگر اضافه وزن دارید حتما رژیم بگیرید. اما عجله نکنید. بیشتر از ماهی دو سه کیلو گرم از وزنتان کم نکنید. این کار چند فایده دارد. اول اینکه عضله از دست نمی دهید. دوم رژیم های سخت بدن را در معرض آسیب قرار می دهند. به طور مثال اگر بیست کیلوگرم اضافه وزن دارید، یک برنامه شش ماهه برای کاهش وزنتان بریزید. دنبال نتیجه فوری نباشید. این کار باعث می شود در طول شش ماه رشد عالی داشته باشید. شک نکنید. . می توانید ورزش سنگ نوردی را شروع کنید و از ان لذت ببرید.

قدری تمرین هوازی را به شما کمک می کند تا راحتتر به وزن دلخواهتان برسید.

آمادگی عمومی در سنگنوردی

آمادگی عمومی اهمیت بسزایی در شروع سنگنوردی دارد. بارفیکس زدن از مهم ترین امادگی سنگنوردی می باشد. انعطاف بدنی مناسب تاثیر زیادی در این ورزش دارد. بدون عضلات میانی خوب و قوی سنگنورد شدن محال است. پس اگر در این قسمت ها ضعف دارید، بجنبید. برای بهبود آمادگی عمومی برنامه ریزی کنید. پیشنهاد می کنیم دو جلسه در هفته روی این موضوع کار کنید. می توانید این تمرینات را بعد از تمرین سنگنوردی قرار دهید. به طور نمونه دو جلسه در هفته و هر جلسه سی دقیقه به تمرین بارفیکس و هسته بدن اختصاص دهید. به آرامی و ذره ذره به شدت تمرین اضافه کنید. تمرینات کششی را هرگز فراموش نکنید.

تمرکز روی پاها

به جای تمرکز روی دست ها روی پاها تمرکز داشته باشید. در شروع سنگنوردی اکثر افراد روی دستها تمرکز می کنند. درحالی که بیشتر فشار بدن روی پاهاست. پس حرکات پا را به خوبی یاد بگیرید. به نوک کفش نگاه کنید. دقت کنید که نوک کفش را کجا قرار می دهید.و با دقت خورد حرکت بهتری را انجام دهید تا سنگ نوردی بی خطری را تجربه کنید.

نگاه کردن شروع سنگنوردی

برای آنکه زودتر فرا بگیرید. به خوبی دیگران را نگاه کنید. به روش صعود سنگنوردان به تجربه نگاه کنید. فیلم ببینید. حتی فیلم صعود کردن خودتان را ببینید. این کار باعث می شود سریعتر اشکالات خود را دریابیدو در سری بعدی سنگ نوردی خود با دقت بیتشری ان را انجام دهید و به قولی با حواس جمع تر حرکات پای خود را انجام دهید.

تمرین استقامتی

تمرین استقامتی باعث میشود به دیواره عادت کنید. حتما تمرین استقامتی را در برنامه خودتان داشته باشید. با مربی خود صحبت کنید تا این قسمت را برای شما در نظر داشته باشد. این تمرین به خصوص در شروع سنگنوردی باعث می شود که زودتر با دیواره و گیره ها دوست شوید. همچنین بالا رفتن استقامت شما این امکان را به شما می دهد تا در جلسات بولدر بیشتر تلاش کنید.

سنگنوردی یا صخره نوردی یک ورزش هیجانی و چالشی می باشد که به شما حسی ورای سایر رشته ها هدیه میدهد. ترکیبی از قدرت فیزیکی و تمرکز ذهنی باعث میشود تا سنگنوردان با استفاده از قدرتی مثال زدنی، انعطاف پذیری و چابکی مسیرهای سخت را صعود کنند.

این ورزش این روزها در حال مطرح شدن هر چه بیشتر در سطح جهانی است. حضور آن در المپیک نیز باعث خواهد شد تا بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد و در زمره ورزشهای قرن بیست و یکم به حساب آید.

تاریخچه صخره نوردی

اولین اسناد موجود در رابطه با تاریخ سنگنوردی به چینی ها در ۲۰۰ سال پیش از میلاد باز میگردد. صخره نوردی در اروپا به نوعی همزمان با کوهنوردی و در قرن نوزدهم مطرح شده است. سه نقطه به عنوان محل تولد سنگنوردی شناسایی شده اند. منطقه سنگ ماسه ای البه در جنوب شرقی آلمان، دولومیتها در شمال ایتالیا و قله و دریاچه دیتسریکت در انگلستان. در اولین دهه قرن بیستم، پیشگامان این رشته اقدام به اختراع تجهیزاتی مانند کارابین های فولادی و میخهای نرم آهنی کردند.

صعود اسپرت

سنگنوردی اسپرت را می توان به عنوان عمومی ترین حالت در بین گرایش های سنگنوردی در نظر گرفت. استفاده از رول بولت در سنگ باعث میشود که از اینها بتوان به عنوان میانی برای صعود بهره برد. در این سنگها، کارگاهها معمولا ثابت بوده و راحتترین شکل از صعود در طبیعت را ارایه میدهند. با مقدار کمی دانش کار با طناب و شناخت بعضی گره ها می توان برای این سبک از صخره نوردی اقدام کرد.که تقریبا می شود گفت راحت ترین روش سنگ نوردی می باشد.

صخره نوردی ترد Trad Climbing

در سنگنوردی ترد یا تردیشنال یا سنتی شما مسیر خودتان را ایجاد میکنید. به جای استفاده از میانی های ثابت از پیش تعیین شده در اینجا از ابزارگذاری استفاده میشود. انواع ابزارها مانند میخ و فرند و کیل و… به این منظور مورد استفاده قرار میگیرند. میانی ها توسط نفر سرطناب گذاشته شده و معمولا توسط نفر دوم جمع میشوند.که تقریبا زحمت زیادی را در این روش سنگ نوردی به خود تحمیل می کنید.

صعود قرقره Top Roping

این نوع صعود با اتصال طناب به قسمت بالایی سنگ انجام میشود. در قسمت بالای سنگ یک کارگاه برقرار شده تا صعود کننده با استفاده از این نقطه در حمایت طناب قرار بگیرد. این یک روش راحت برای تمرین تکنیکها و آشنایی با صعود در طبیعت میباشد.

صخره نوردی چند طوله

یک شکل از سنگنوردی که به شکل ترد یا اسپرت انجام میشود و قسمتهای جداگانه از یکدیگر به عنوان طول صعود میشوند. صعودکنندگان تا جایی که بتوانند (مثلا یک طول طناب) صعود کرده و کارگاه میزنند، سپس نفر دوم صعود کرده و میانی ها را جمع آوری می نماید و همینطور طولها پشت سر همدیگر صعود میشوند و یک سنگ نوردی گروهی هیجان انگیزی را با این روش تجربه می کنید.

صعود همزمان

به طور معمول در تلاش برای صعود سرعتی از این سبک استفاده میشود. در اینجا دو نفر همراه با همدیگر صعود میکنند. دو نفر در اینجا با طناب به هم متصل بوده و بین آنها از چند میانی برای ایجاد ایمنی بهره گرفته میشود.

زمانی که ابزار میانی و کوییک دراو نفر جلویی به پایان رسید در یک کارگاه نفر دوم را جمع کرده تا مجددا ابزار خود را شارژ کند. این روش به نسبت روش خطرناکی میباشد و نیازمند آمادگی بیشتر نسبت به مسیر هست اما با اینکه روش خطرناکی است برای کسانی که اهل هیجان هستن این نوع سنگ نوردی بهترین روش است.

تجهیزات سنگ نوردی :

1.کفش سنگنوردی

2.کیسه پودر

3.زیرانداز بولدرینگ یا بولدرینگ مت

4.طناب و هارنس

5.ابزار حمایت

6.کلاه ایمنی

7. انواع میانی

8.تسمه و طنابچه

9.یومار

10.انواع کوییک دراو

دوستان عزیز ممنون که تا اخر این مقاله سنگ نوردی با مجله ماکالو همراه بودید اگر شما هم نکاتی درباره سنگ نوردی یا صخره نوردی می دانید در کامنت ها با ما و دوستان خود در کامنت ها به اشتراک بگذارید تا دیگر دوستان با دانایی کامل به سنگ نوردی بپردازند.